Stap 6: Ben je wel eens geraakt tot in je ziel?
Under construction
5 – 10 minuten leestijd inclusief feedbacklinks
Veel mensen hebben de ervaring van geraakt te zijn tot in hun ziel. Dat kan door een liefde die je met iemand ervaart, of een kunstwerk dat diep in je resoneert. Of een ervaring in de natuur. Misschien heb je zo’n ervaring met muziek gehad waarover de Griekse filosoof Plato (427 v.C. – 347 v.C) lang geleden het volgende zegt:
“Muziek en ritme vinden hun weg tot in de geheime plaatsen van de ziel”
Ook kan het zijn dat je in meditatie een piekervaring hebt en iets ervaart wat boven jezelf als persoon uitstijgt en je diep ontroert. Misschien heb je zelf wel zo’n ervaring gehad, of zelfs een aantal.
Piekervaring
Een voorbeeld van een piekervaring waarbij iemand waarschijnlijk tot diep in zijn ziel geraakt werd, staat in een biografie van Abraham Maslow (1908 – 1970) toen hij nog student was. Hij is degene die piekervaringen als eerste bestudeerd heeft en in de wetenschap bekend gemaakt. Ook is hij degene die de piramide van menselijke behoeftes ontwikkeld heeft. Hij was gaan studeren op een universiteit buiten New York waar zijn ouders woonden, en kon daarom niet naar Bertha, het meisje waarop hij verliefd was. Hij ging haar heel erg missen.
“Ik voelde me eenzaam vanwege Bertha”, vertelt Abraham Maslow, dus keert hij op het einde van het semester van zijn studie terug naar New York. Toen hij bij zijn vriendin op bezoek was, gaf Bertha’s oudste zus Anne de romance letterlijk een zetje, door op zekere dag Abraham in Bertha’s armen te duwen. Maslow beschrijft dit als volgt: “Ik kuste haar en er gebeurde niets verschrikkelijks – de hemel kwam niet naar beneden – en Bertha accepteerde het”. Dat was voor hem het begin van een nieuw leven. Maslow was negentien toen dit gebeurde en het was de eerste keer dat hij een meisje had gekust. Het resultaat was een enorme toename in zelfvertrouwen. Hij vertelt: “Ik werd geaccepteerd door een vrouw. Ik was zo waanzinnig gelukkig met haar. Het was een machtige, diepe, totale liefde”. In een brief beschreef hij aan zijn biograaf deze kus als een van de grootste piekervaringen van zijn leven.
Verderop in zijn biografie staan meer voorbeelden van top- of piekervaringen die hij tegenkwam bij mensen: ‘mystieke ervaringen, momenten van groot ontzag, momenten van het meest intense welbevinden, zelfs van vervoering, extase of gelukzaligheid… Dit zijn ogenblikken van een zuiver, positief geluksgevoel, waarop alle twijfels, alle angsten, alle remmingen, alle spanningen, alle zwakheden aan de kant worden gezet. Men is zich niet langer bewust van zichzelf. Alle gescheidenheid en distantie ten opzichte van de wereld verdwijnt, terwijl men het gevoel heeft één te zijn met de wereld, ermee versmolten te zijn, er werkelijk deel van uit te maken, in plaats er van buitenaf tegenaan te kijken. Maar het allerbelangrijkste is misschien wel, dat met deze ervaringen het gevoel gepaard gaat, werkelijk de laatste waarheid te aanschouwen, het wezen van de dingen, het geheim van het leven, alsof er sluiers werden weggerukt’.
De psycholoog Abraham Maslow geloofde dat piekervaringen kenmerkend zijn voor psychologische gezondheid en een belangrijke rol spelen bij zelfactualisatie – die helemaal bovenaan staat in zijn beroemde hiërarchie van menselijke behoeften. Deze ervaringen zijn doorgaans spiritueel van aard en worden vaak gevolgd door therapeutische nawerkingen of dramatische persoonlijke groei. In het boek ‘Piek- en Verlichtingservaringen‘ van Pierjasi wordt nader ingegaan op piekervaringen. Door middel van aura-readingen is bij 23 mensen helderziend nagegaan wat er gebeurt bij een piekervaring. Een verslag hiervan staat in hoofdstuk 7. Op deze website is er ook het een en ander over te lezen.
Schoonheid
Tijdens je leven kan zich je beleving van schoonheid, liefde en wat echt waarde voor je heeft ontwikkelen. En als je het dan hebt over wat echt waarde voor je heeft en wat je ook innerlijk ervaart als schoonheid, kun je tot in je ziel geraakt worden. Schoonheid in de kunst (zie bijvoorbeeld figuur 1 en 2) bijvoorbeeld heeft pas waarde als je die schoonheid innerlijk ervaart, dus als die je beroert.
Figuur 1: Venus van Milo
Figuur 2: David van Michelangelo
Maar zo’n ervaring van schoonheid kun je ook hebben bij het zien van een bloem, bij een prachtige zonsondergang of bij muziek die je ziel raakt. Hieronder een voorbeeld van een natuurervaring (ontleend aan een onderzoeksartikel van professor Robert Wuthnow: Peak experiences: some empirical tests. Gepubliceerd in het Journal Humanistic Psychology, Vol. 18, nr. 3, 1978)
“Soms wanneer ik door de woestijn rijd, heb ik de behoefte om van de weg af te gaan en een eind de woestijn in te lopen. Ik ga dan ergens zitten en luisteren en voel me deel van het geheel. Dan komt er een heel vredig gevoel over me. Dat gebeurt alleen als ik helemaal alleen ben in de natuur en uit het zicht van door de mens gemaakte dingen”.
Zo’n ervaring van schoonheid kun je ook hebben in het contact met een ander mens. Dan kun je denken aan uiterlijke schoonheid, maar wat mensen innerlijk beroert kan nog wel eens als belangrijker worden ervaren. In onderstaand voorbeeld is het een geboorte:
“De geboorte van mijn eerste kind was voor mij een piekervaring. Ik snap niet hoe je je gescheiden van zoiets kunt voelen als dat gebeurt. Ik koester die ervaring als een innerlijke schat en denk eraan in rustige tijden. Het maakt mijn leven zinvoller”.
Een proeflezer van deze Zoektocht naar de Ziel vertelde me een piekervaring die hij had bij een beeld uit het oude Egypte:
“Ik was een jaar geleden In het British Museum in Londen, waar Egyptische kunst opgesteld staat die ooit uit Egypte is meegenomen, wel of niet met toestemming. Daar was een beeld van een schrijver, een zwarte schrijver, die half in kleermakerszit zat en hoe ik ook rond dat beeld liep, ik kon mijn aandacht niet meer van dat beeld afkrijgen, er ging zo’n enorme schoonheid vanuit.”
Hij vervolgt met een andere piekervaring:
“Ik heb dat ooit een keer eerder gehad bij het kijken naar een winterlandschap in een museum. Dat was ook een bijzonder moment waar ik helemaal in het schilderij werd gezogen. Ik voelde de kou van het ijs en zag het schaatsen en het was alsof ik er helemaal echt bij was. Daar is ook wel een naam voor, dat is het Stendhal syndroom en soms wordt het ook wel het Jeruzalem syndroom genoemd, dat heeft te maken met psychisch waarnemen.”
Deze proeflezer voegt daar nog aan toe: “Ik wil opmerken dat dit soort gevoeligheid ook geleerd kan worden, vooral door veel te zien, onbevooroordeeld te zijn en het op je in laten werken.”
Zielsgelukkig zijn
Ben je wel eens zielsgelukkig geweest? Dan heb je een geluksgevoel dat je helemaal vervult van binnen en dat ook uit je straalt. De Amerikaanse dichter en schrijver Ralph Waldo Emerson geeft in de volgende uitspraak nog een extra dimensie aan de schoonheidservaring:
‘Laat nooit een kans voorbij gaan om iets moois te zien, want schoonheid is Gods handschrift’
Figuur 6.1: Uitspraak van Ralph Waldo Emerson (Bron BrainQuote)
Sommige personen uit het eerder vermelde onderzoek van Wuthnow hadden meer piekervaringen gehad dan anderen. Het bleek uit zijn onderzoek dat mensen die veel piekervaringen hadden zich op een aantal punten onderscheiden van mensen die dat duidelijk minder hadden. Mensen die veel piekervaringen hadden, ervoeren hun leven als erg zinvol, dachten ook over het doel daarvan na, mediteerden, hadden een besef van wat de bedoeling van het leven is en voelden zich zekerder van hun eigen mogelijkheden. In de volgende tussenstap (van 6 naar 7) staat een meditatie waarmee je piekervaringen kan uitnodigen in je leven.
Vragen
Waar is jouw ziel door geraakt?
1 Ben je wel eens geraakt door muziek?
ja
nee
misschien
2 Ben je wel eens geraakt door de schoonheid van de natuur?
ja
nee
misschien
3 Ben je wel eens in vervoering geraakt door een geur?
ja
nee
misschien
4 Ben je wel eens tot in je ziel geraakt door iemand anders?
ja
nee
misschien
5 Ben je wel eens door iets anders geraakt?
ja
nee
misschien
In het WORD-document voor het persoonlijk verslag van je zoektocht naar de ziel, dat je kunt downloaden bij stap 1, zit ruimte voor toelichting op de antwoorden van deze stap 6.
Via de feedback pagina’s bij de vragen kom je op de volgende pagina’s in deze Zoektocht naar de Ziel.