De weg van de prana: werken met prana
Werken met prana
In theorie is prana heel belangrijk, zie een vorig blogbericht over de weg van de prana, maar is het niet mogelijk dit zelf bewust te ervaren? Met een groep aura-healers ben ik een aantal jaren geleden hiermee aan de slag gegaan. We maakten daarbij in eerste instantie gebruik van een bekende techniek om jezelf met prana op te laden: je ademt in, houdt je adem 5 tot 10 seconden in en ademt weer uit. Dat herhaal je nog twee of drie keer en je voelt al een verschil. Tenminste, als je je handen daarbij los van elkaar houdt anders krijg je ‘kortsluiting’ en vloeit de prana-energie weer weg. Je kunt na deze ademoefening je lichaam als levendiger ervaren en je energetischer voelen met tintelingen over je hele lijf. Voor de één zal dit gemakkelijker voelbaar zijn dan voor de ander. Toen ik me door middel van aura-reading ingesteld had op de prana, kreeg ik helderziend een beeld van een nevel om ons heen van hele kleine oranje bolletjes. We stelden ons daarom deze prana voor als piepkleine, oranje energiebolletjes. De vitaliteitsbolletjes dus waar Charles Leadbeater over sprak. Achteraf gezien met een kleur die heel dicht bij die van perzikbloesem was waar Rudolf Steiner over sprak. We stelden ons deze bolletjes voor vlak om ons heen, ademden ze in en merkten hoe ze in onze longen oplosten. Het energetisch effect bleek sterker te zijn dan zonder deze visualisatie (Pierjasi, 2003)! Nadat we ons opgeladen hadden met deze energie, gaven we onszelf en elkaar kleine healingen door in opgeladen toestand met de vingertoppen een plek aan te raken waar respectievelijk jezelf of de ander behoefte had aan healing. De overmaat aan prana in onze handen stroomde zo naar een plek die wel wat extra prana kon gebruiken. Dat gaf een prettig gevoel in ons lichaam, maar ook de bevestiging dat deze energie wat in ons deed. Probeer het trouwens zelf maar eens: laad je op met prana, stuur daarna die energie in gedachten naar je rechterhand en houdt je vingertoppen op een plek op je gezicht, terwijl je je adem inhoudt. Het gezicht is een gevoelig gebied, dus daar kan je goed het effect van de prana voelen. Na afloop adem je een aantal keren gewoon door, terwijl je je handen tegen elkaar aanhoudt. Breng nogmaals je vingertoppen, die nu niet meer opgeladen zijn, naar dezelfde plek toe: voelt dat anders dan met prana? Door hiermee te experimenteren kun je zelf het effect van prana leren waarnemen!
Figuur 3: Artistieke impressie (Diana Hermans) van vrouw die bewust oranje prana uit de lucht opneemt {de spiralen verwijzen naar chakra’s, spirituele energiecentra)
Als groep van healers deden we deze prana-oefening niet alleen met de luchtprana, maar ook met de aardeprana. Die heeft de omgekeerde polariteit van de prana van de lucht. De luchtprana heeft een mannelijke polariteit en de aardeprana een vrouwelijke. Beide vormen van prana zijn belangrijk voor een goed functioneren van ons metafysische energiesysteem. Met beide prana’s kunnen we ons energielichaam opladen en (nog) meer voelbaar maken. Bij het werken met aardeprana ademden we goed uit en hielden voor zeker 5 seconden onze longen zo leeg mogelijk. Een stroom van kleine groene bolletjes, de aardeprana, kwam dan via onze voeten en bekkengebied tot bovenin ons energielichaam naar binnen. Daarna verdeelden de bolletjes zich over ons lichaam om daarin te ontladen. Dit voelde duidelijk anders dan de luchtprana. Die was energetisch en stimulerend en de aardeprana was rustgevend.
Een deelneemster vertelt daarover: “Het opvullen met prana is erg lekker. Het geeft een vitaliserend gevoel. Alsof ik boordevol met energie zit. Vooral als ook de aardeprana erbij komt. Ik krijg er dan een heel evenwichtig gevoel bij.” (Pierjasi, 2005).”
Ook de pranayama-oefening, die in het begin genoemd is, geeft met de visualisatie van gekleurde pranabolletjes een sterker energetisch effect. We deden dat trouwens ‘gewoon’ op onze stoel gezeten en niet in de lotushouding. In de jaren hierna werkten we vaker met prana en als aura-reader heb ik me daarin verder verdiept. Zo verruimden zich stapje voor stapje mijn mogelijkheden om metafysische energieën waar te nemen en ging ik meer ontdekken over ‘de weg van de prana’.
De bron van prana
Waar komt nu eigenlijk de prana vandaan? Komt die uit de lucht of is het afkomstig van de zon zoals door sommige mystici gesteld wordt? Zweeft de prana zomaar rond in de lucht en ademen we dat toevallig in? Bij het doen van helderziende waarnemingen met behulp van aura-reading blijkt het opnemen van prana niet zo’ n willekeurig proces te zijn. De luchtprana zit ongeveer een halve meter om ons heen en blijkt van boven ons toe te stromen, zelfs van boven onze aura. Zo’n twintig à dertig centimeter boven onze aura zit een centrum dat de prana produceert. Dit gebied wordt ook wel het zielengebied genoemd waar onze diepste innerlijk bron (of Godsvonk) zich bevindt, die overigens wel op een veel hoger vibratieniveau zit. Het pranacentrum verschijnt in aura-readingen als een lichtend centrum waar regelmatig met enige vaart, in het horizontale vlak, kleine opgeladen bolletjes prana uitkomen en daarna langzaam in de aura naar beneden zweven (zie figuur 4). Deze bolletjes komen na enige tijd in de aura die ons omringt en bij de inademing nemen we de prana op waarbij de bolletjes zich in ons ontladen.
Ook voor de aardeprana is een vergelijkbaar centrum aanwezig aan de onderkant van de aura. Daar, circa een halve meter onder onze voeten, bevindt zich een schijfvormig gebied waar de aardeprana wordt aangemaakt. Hier worden kleine groene energiebolletjes opgeladen die bij de uitademing, vooral als we onze longen 5 – 10 seconden leeg houden, via onze voeten en ons bekken in ons lichaam komen. Toen we dit als groep van aura-healers deden, was het opvallend hoe prettig warm onze voeten daarbij werden!
Waarneming van deze pranacentra biedt tevens mogelijkheden voor healing. Bij aura-readingen die hierop gericht waren, konden soms storende beelden naar voren komen, die het productieproces van de prana vertraagden. Bij het bovenste centrum, waar een goed verloop van de ademhaling van belang is, waren dat typisch geladen beelden van met schrik ingehouden ademhaling, het gevoel van benauwdheid of heel moeilijk kunnen ademen. Bij het onderste pranacentrum, waar goed contact met de aarde belangrijk is, waren het geladen beelden van slecht contact met de aarde hebben, niet stevig met beide benen op de grond staan, bang te zijn om met kracht stappen te zetten of niet durven te stampvoeten. Bewustwording en healing van deze beelden kan het productieproces van de prana versoepelen en daarmee ons gevoel van welzijn versterken. Bedenk daarbij dat de beide productiecentra van prana heel essentieel voor ons leven zijn. Bij langdurige blokkering van het bovenste centrum voor de luchtprana zouden we als een bloem verwelken en wegzakken in een vegetatieve toestand. Bij langdurige blokkering van het onderste centrum gaan we zweven en verliezen we steeds meer contact met de realiteit. Terwijl we bij volledig functionerende pranacentra én bij een goede prana-opname in ons lichaam, een weldadig gevoel van welbevinden in ons lichaam kunnen krijgen.
Figuur 4: De weg van de prana
Toelichting:
1a-Het bovenste pranacentrum wordt opgeladen door metafysische zonne-energie
2a-In het bovenste centrum worden oranje pranabolletjes gevormd die daarna omlaag gaan en in de aura komen
3a-De oranje pranabolletjes worden door de adem opgenomen en de bolletjes ontladen zich in de longen van het energielichaam.
4a-Lege bolletjes zweven weer omhoog om opgenomen te worden in het bovenste pranacentrum
1b-Het onderste pranacentrum wordt opgeladen door metafysische aarde-energie
2b-Daarmee worden bolletjes opgeladen en gaan omhoog de aura in
3b-De groene aardepranabolletjes worden na de uitademing opgenomen en ontladen zich in het energielichaam
4b-Lege bolletjes zakken weer terug naar het onderste pranacentrum.
Prana aanmaak afhankelijk van de omgeving
Opvallend bij het proces van prana-aanmaak is dat het omgevingsafhankelijk is. De pranacentra boven en onder onze aura functioneren in interactie met onze omgeving. Binnenskamers wordt andere prana aangemaakt dan als je in de natuur bent. Binnenskamers is de prana wat zwakker en in de natuur is deze energetischer. Dat merk je als je wat duf geworden bent van lang binnen zitten en daarna in de natuur gaat wandelen. Na verloop van tijd fris je niet alleen op door de frisse buitenlucht, maar krijg je ook een extra impuls van de prana die buiten aangemaakt wordt en je een energetischer gevoel geeft. Als je na een wandeling weer binnenskamers komt, kan het voelen alsof je weer beter in je energie zit.
Dit aanmaakproces van prana is niet alleen anders in de natuur van bijvoorbeeld een bos of weidegebied, maar ook aan zee of in de bergen. Mogelijk is dat de reden waarom kuuroorden hoog in de Zwitserse bergen zijn gebouwd waar patiënten niet alleen een zuivere berglucht inademen, maar ook krachtige prana aanmaken. Mijn eigen ervaring van een bezoek in de buurt van zo’n kuuroord bevestigt dit. Ik was toen verrast door de vitaliserende energie die ik daar tegenkwam. Veel bergwandelaars hebben trouwens ook de ervaring dat hoger in de bergen de energie bijzonder is. Soms lijkt het of de lucht ‘knispert’ van de energie.
Bij aardeprana maakt het uit op wat voort soort grond je loopt, want een rotsbodem geeft net wat andere prana-energie dan klei of zand.
Een heel belangrijk omgevingsfactor is de zon. Als deze schijnt wordt de aanmaak van prana meteen een stuk sterker. Als we ons bij zonnig weer in gedachten verplaatsen naar het bovenste centrum en ons op de zon richten, dan kunnen we een stralende gouden energiestroom waarnemen: een metafysische energie die van de zon komt en ons bovenste pranacentrum oplaadt. Dit sluit aan bij de uitspraken van sommige mystici, dat de prana-energie van de zon afkomstig is. Bij minder zonnig weer en indirect zonlicht laadt dit centrum zich gelukkig ook op, al is dat minder intens. Verplaatsen we ons in het onderste pranacentrum en richten we ons op de aarde dan kunnen we een vloeiende, groene metafysische energie waarnemen, die vanuit de aarde ons onderste pranacentrum (zie figuur 4) oplaadt. Beide pranacentra vormen door het opladen een voorraad energie, die maar langzaam wordt opgebruikt. Dit mechanisme voor aanmaak van prana is niet alleen voorbehouden aan de mens, ook bij dieren en planten is dit terug te vinden. Blijkbaar is dit universeel.
De pranakringloop
We zagen dat de pranabolletjes worden opgeladen in centra boven en beneden onze aura en dat bij de ademhaling de oranje bolletjes worden opgenomen in onze longen en daar ontladen worden. Vervolgens verandert de kleur van die energie en geeft het een glanzende kwaliteit aan ons energielichaam. We voelen ons dan doorgaans prettiger en hebben het gevoel ‘goed in onze energie’ te zitten. Als we nog meer luchtprana opnemen kunnen we zelfs een tintelend gevoel krijgen en voelen dat de energie van ons uit begint te stralen. Maar wat gebeurt er met de ontladen pranabolletjes? Hoewel ook met aura-reading moeilijk waar te nemen, zweven de ontladen bolletjes rustig door onze aura naar boven. Aan de bovenkant van onze aura komen ze in een versnelde beweging en worden ze krachtig aangetrokken door het bovenste pranacentrum. Daar aangekomen worden ze in dat centrum opgenomen en ‘gerecycled’ tot er na verloop van tijd weer nieuwe bolletjes opgeladen worden. De kringloop is voltooid (zie figuur 4: 1a t/m 4a)! Ook voor de aardeprana geldt een dergelijk kringloopproces. Ontladen bolletjes van aardeprana zakken in de aura langzaam terug naar de onderkant van de aura waarna ze versneld bewegen vanwege de aantrekking van het onderste pranacentrum. Daar aangekomen worden ook deze bolletjes gerecycled (figuur 4: 1b t/m 4b). Ten behoeve van zuivering en healing kan een aura-reader deze kringloop checken om te zien of er stagnaties zijn. Maar er is ook nog iets speciaals in deze kringloop waar we het nog niet over gehad hebben: het miltcentrum.
Het miltcentrum
Dat speciale aspect in de pranakringloop kunnen we ontdekken, als we de oranje pranabolletjes bewust inademen en die oranjestroom in gedachten naar het gebied sturen waar ons miltcentrum zit: bij het middenrif, net onder de linkse onderste rib, ongeveer 10 centimeter van het midden van ons lichaam (zie figuur 5). Dit is niet dezelfde plek als de fysieke milt en ligt meer aan de oppervlakte van ons (energie)lichaam. Een geoefende aura-reader kan dan een rond centrum gewaar worden, dat zich kan laten zien als een oranjerode cirkel. Door de oranje pranastroom van de inademing in deze cirkel te sturen wordt het miltcentrum geactiveerd. Als we deze pranatoevoer enkele ademhalingen achter elkaar doen, kan er iets wonderlijks gebeuren. Het hele energielichaam wordt dan geactiveerd en kan voor het geestesoog helderder worden. Als we ons vervolgens instellen op de uitstroom van energie van dit metafysische miltcentrum, dan zien we opnieuw een wonderlijk verschijnsel. De prana transformeert zich in een aantal aparte energiestromen, die verschillende delen van het energielichaam energetisch opladen. Deze stromen zijn te beschouwen als de eerder genoemde vayu’s, zoals ze in het Sanskriet genoemd worden. Charles Leadbeater vermeldt ook kleuren bij de vayu’s. Deze zijn in mijn ervaring echter slecht waarneembaar. Wel kunnen in een healingmeditatie kleuren worden gevisualiseerd die passen bij de verschillende vayu’s. In figuur 5 staan daar voorbeelden van: transparant oranje bij de stroom richting bekken en benen, groenblauw bij de stroom naar de voeten, indigoblauw en violet bij de stroom naar het hoofd of transparant groenturquoise bij de stroom naar maag, borst en keel. Deze kleuren komen niet geheel overeen met die van Leadbeater, maar kunnen bij een vitaliserende healingmeditatie wel werkzaam zijn.
Figuur 5: Miltcentrum met vier uitstromende aspecten van prana (vayu’s) met kleuren voor een healingmeditatie
De vier stromen uit figuur 5 zijn sterk op het fysieke lichaam gericht en alle stromen samen (ook die hier niet vermeld zijn) bestrijken het hele fysieke lichaam en vitaliseren dit. Prana wordt met recht wel de ‘levensadem’ genoemd, want stagnatie in deze stromen kan veel lichamelijk ongemak geven, zoals krampen in de corresponderende lichaamsdelen. Die fysieke gerichtheid hangt mogelijk samen met de situering van het metafysische miltcentrum dat is gelegen op een laag vibratieniveau in ons energielichaam. Een niveau waarbij het metafysische en het fysieke lichaam bijna in elkaar overgaan. Dit geeft ook extra mogelijkheden voor healing, zoals we verderop zullen zien.
Healing van de pranakringloop
Bij het opladen met prana en het energetiseren van het miltcentrum kunnen voor de aura-healer bepaalde blokkeringen in de pranakringloop zichtbaar worden, die daarvoor niet waarneembaar waren. Het opladen en energetiseren brengen namelijk een energieniveau van het energielichaam in beeld dat anders niet gemakkelijk verschijnt bij een aura-reading. Healing daarvan kan iemand bevrijden van oude ‘restenergieën’ die hem of haar aankleven als gevolg van emotionele gebeurtenissen. Dat kan op die manier de pranastroom versoepelen, opluchting geven en het weldadige gevoel geven dat je weer goed in je vel zit.
Een eerste voorbeeld van een healing is van een man die geheel onverwachts hoorde dat hij ontslagen was. Hoewel hij er later redelijk laconiek over was, zat het hem toch niet lekker. Hij had het gevoel dat er sindsdien ‘iets’ op hem drukte. Bij een aura-reading werd zichtbaar dat het plotselinge ontslag een schok voor hem was geweest. De man was op weg naar zijn werk toen hij even belde naar het uitzendbureau waar hij werkte. Totaal onverwacht hoorde hij op dat moment van zijn ontslag. Hij had daarbij een gevoel van ongeloof en een naar gevoel van uit zijn werkritme gegooid te zijn. Tijdens de aura-reading hoorde hij wat er energetisch aan de hand was en dat was al een hele opluchting voor hem. Er zat een plek bovenin zijn aura waar deze als het ware ‘verkreukeld’ was door de schok; die plek correspondeerde met zijn gevoel dat er ‘iets‘ op hem drukte. Toen hij daarna zelf de oplaadoefening met prana deed en de prana naar de ‘verkreukelde’ plek toestuurde had dat een merkbaar, positief effect.
Dit voorbeeld illustreert een healingmogelijkheid die zich kan ontvouwen bij gebruik van prana. Soms kunnen op die manier zelfs oude ‘kreukels’ in de aura, die nog uit de kindertijd stammen en vele jaren ongemak hebben gegeven, tot oplossing worden gebracht.
Prana als stimulans voor spirituele ontwikkeling
Prana is niet alleen belangrijk voor ons algehele gevoel van vitaliteit en ons lichamelijk functioneren, maar ook als stimulans voor onze spirituele ontwikkeling. Oefeningen met prana zoals hierboven geschetst, waarbij bewust prana wordt opgenomen, kunnen het bewustzijn van ons energielichaam vergroten. We kunnen voelen hoe de prana ons energetischer maakt en het geeft ons de mogelijkheid om kleine healingen bij onszelf te doen en aan anderen te geven. We kunnen de prana sturen naar allerlei delen van ons energielichaam en die delen daarmee extra vitaliseren.
In de eerder genoemde groep van aura-healers oefenden we ook met het opladen van onze aura. Na eerst ons energielichaam opgeladen te hebben, lieten we de prana-energie uit ons energielichaam in de aura om ons heen stralen. Achtereenvolgens vulden we onze zeven auralagen met prana op en tot slot de aurawand. Dat gaf ons een prettig gevoel alsof we een extra omhulling kregen en we werden ook iets bewuster van onze auralagen. Helderziend gaat een aura die doorstroomd wordt met prana er ook lichter en stralender uitzien. Een vrouw van de groep vertelde naderhand, dat ze deze oefening gebruikte als ze naar een bijeenkomst moest waar ze zich minder veilig voelde. Als ze uit de tram stapte op weg naar die bijeenkomst, deed ze de oefening en vulde in stappen haar aura op. Dat gaf haar een gevoel van kracht en bescherming die ook tijdens de bijeenkomst aanhield.
Voor diverse vitale energiesystemen in het metafysische energielichaam is prana essentieel. Zo werkt het energiesysteem van de meridianen en acupunctuurpunten op basis van prana dat ook wel chi genoemd wordt.
Door ook de chakra’s, energiecentra in ons energielichaam, op te laden, kunnen we er meer bewust van worden en daardoor onze spirituele ontwikkeling stimuleren. Het kundalinisysteem kan daarbij een apart punt van aandacht vormen.
Prana en kundalini
De prana kan niet alleen de chakra’s wat activeren, maar ook het kundalinisysteem. In de yoga zijn verschillende ademhalingstechnieken bekend om de kundalini te stimuleren. Zo kan het belangrijkste energiekanaal van de kundalini-energie, het middenkanaal, gezuiverd en geënergetiseerd worden met prana. Dat kan een goede voorbereiding zijn om op een milde manier met kundalini-energie te werken. Het middenkanaal loopt van de stuit naar de kruin en is als een hol kanaal voor te stellen (zie figuur 6) (Pierjasi, 2003).
Figuur 6: De oranje prana door het middenkanaal (sushumna) omhoog laten stromen
Hazrat Inayat Khan, de oprichter van de International Sufi Movement en musicus, heeft het belang van vitalisering van het middenkanaal, de sushumna, voor spirituele ontwikkeling beschreven in zijn boek ‘De Gathas’ (1998): ‘wanneer dit kanaal helder wordt gemaakt door de methode van ademen, dan is dit niet alleen een hulpmiddel voor de fysieke gezondheid, maar het opent ook de intuïtieve vermogens en de deuren die binnenin zijn, waar het echte geluk van de mens ligt. Om dit kanaal te zuiveren van alles wat dat blokkeert, moet je de regels van mystieke reinigingen en van ritmische ademhaling volgen’ (Gatha Breath I.5 ).
Toch zijn er ook andere gedachten over het activeren van de kundalini-energie door middel van prana. Zo zegt Swami Satyananda Saraswati in zijn boek ‘Kundalini Tantra’ (1984) dat bepaalde effecten van het activeren van de kundalini door middel van ademhalingsoefeningen soms moeilijk te beheersen zijn.
Jarenlange ervaring met de eerder genoemde groep aura-healers liet zien dat meditatieve activering van de kundalini in overeenstemming met het spirituele hart, geleidelijk en beheersbaar gaat. Wel is prana een goed middel om de energielichamen en de aura energetisch op te laden en te zuiveren. Ook het middenkanaal waar Hazrat Inayat Kahn over spreekt, kan zo geënergetiseerd en gezuiverd worden.
Werken met prana als ondersteuning bij spirituele ontwikkeling
Prana, de metafysische energie in onze adem, kan ons helpen ons energielichaam (of eigenlijk meerdere energielichamen) te vitaliseren en de metafysische centra en energiekanalen in onze energielichamen te zuiveren en meer in balans te brengen. Als dit in harmonie gaat met ons spirituele hart kan dat onze fysieke gezondheid bevorderen, maar ook onze spirituele ontwikkeling stimuleren. Hoewel prana niet hetzelfde is als de ziel, kan het gebruiken van prana naast kundalini- en andere energieën, wel een hulp zijn om ons meer bewust te worden van de kwaliteiten die diep in onze ziel verborgen liggen. Het is dan ieders uitdaging om niet alleen bij spirituele oefeningen, maar ook in het dagelijks leven goed met die kwaliteiten om te gaan. Dan kunnen die kwaliteiten in ons leven en in onze contacten met anderen tot bloei komen. Het kan dan wel nodig zijn onszelf regelmatig energetisch te zuiveren, onze innerlijke afstemming te oefenen en onze persoonlijkheid dienaangaande te ontwikkelen. Dat zal niet altijd gemakkelijk te zijn, maar is wel fascinerend, want er gaat dan echt iets in ons en in ons leven veranderen.
Literatuur:
– Anthrowiki (2018). Prana. https://anthrowiki.at/Prana
-Charles W. Leadbeater (1902, Nederlandse uitgave 2007). De chakra’s. Uitgeverij der Theosofische vereniging in Nederland, Amsterdam. Bovenkant formulierOnderkant formulier
-Inayat Khan (1998). De gatha’s. Inleiding in het denken van de mysticus. Uitgeverij: Panta Rhei, Katwijk. http://wahiduddin.net/mv2/XIII/XIII_10.htm
– Lamotte, Sandee (14 sept. 2017). Hillary Clinton uses alternate-nostril breathing. Should you? https://edition.cnn.com/2017/09/14/health/hillary-clinton-alternate-nostril-breathing/index.html
– Pierjasi (2003). Ontdekkingsreis koendalinie-energie. Uitgeverij Gopher, Amsterdam.
– Pierjasi (2005). Piek- en verlichtingservaringen met koendalinie-energie. Gopher, Amsterdam.
– Satyananda Saraswati (1984) Kundalini tantra. Uitgever: Bihar school of Yoga; second edition.
Bronnen afbeeldingen:
Figuur 1 Met dank aan Thirza Kramer (copyrights bij auteur)
Figuur 2 https://pixabay.com/nl/perzik-bloem-bloem-perzik-lente-1939218/
Figuur 3: Diana Hermans (copyrights bij auteur)
Figuur 4, 5 en 6: copyrights auteur met dank aan Thirza Kramer voor de computerbewerking
Dit artikel is oorspronkelijk gepubliceerd in Mantra zomer 2018